Artikelen

Slimmere bouwlogistiek in de stad

Slimmere bouwlogistiek in de stad

Met de verdichtingsopgave waar Amsterdam voor staat van minimaal 50.000 woningen in 2025 is de toename in bouwactiviteiten groot. De ambitie van verdichting staat op gespannen voet met de overlast die bouwprojecten veroorzaken. In stedelijke gebieden heeft drie tot vijf van de tien vrachtwagens een bouwplaats als bestemming en het aantal busjes met personeel en materiaal is nog groter. Hoewel er al veel (technische) oplossingen zijn voor de bouwlogistiek, blijkt door de veelheid aan partijen de optimalisatie van bouwlogistiek vooral een governance- en coördinatievraagstuk. In een ...
Beoordeling van duurzame ontwerpkeuzes

Beoordeling van duurzame ontwerpkeuzes

De inrichting van wijken is bepalend voor de energiezuinigheid ervan. Dat vraagt om een nieuwe kijk op het ontwerpen van gebieden waarbij de ruimtelijke structuur, inpassing van groen en duurzaam gedrag van de bewoners samenkomen. De impact van deze samenhangende parameters op duurzaamheid is vaak niet inzichtelijk op voorhand. Door verschillende simulatietools te combineren die zowel externe factoren als de interne ontwerpfactoren samenbrengen kan hier verandering in worden gebracht. Hoe werkt de morfologie samen met duurzame mobiliteit? Is vergroening per definitie positief tegen ...
Stad voor iedereen met Smart City Hospitality

Stad voor iedereen met Smart City Hospitality

Toerisme is de afgelopen jaren zeer snel gegroeid en deze toename lijkt alleen maar sterker te worden. Hoewel deze ontwikkeling kan bijdragen aan economische groei, brengt ze ook nadelen met zich mee, vaak als overtoerisme aangeduid. Het project Smart City Hospitality heeft de stedelijke toerismeproblematiek geanalyseerd en een serious game ontwikkeld om belanghebbenden samen te laten reflecteren. Gezamenlijke beleidsontwikkeling is nodig, maar is een proces van lange adem aangezien mensen snel terug lijken te vallen in oude patronen. Tijdens de vorige gemeenteraadsverkiezingen in ...
Valkuilen bij Living Labs vermijden

Valkuilen bij Living Labs vermijden

Experimenteren in de vorm van Living Labs is in, maar het verloopt niet altijd probleemloos. Veelvoorkomende valkuilen zijn dat de labs zich lastig laten opschalen en te weinig inclusief zijn. Het onderzoeksproject Smarterlabs ontwikkelde en testte een methodiek waarmee dit soort valkuilen vanaf het begin kunnen worden vermeden. In dit artikel wordt deze aanpak toegelicht met behulp van een casus in Maastricht. Het stedelijke Living Lab is een aanpak die veel Europese steden omarmen. Stedelijke Living Lab-projecten of -experimenten worden doorgaans opgezet voor het ontwerpen, testen ...
Wijkenergieplannen: maximaal lokaal duurzaam

Wijkenergieplannen: maximaal lokaal duurzaam

De energietransitie vraagt om duurzame alternatieven voor de huidige, grotendeels op aardgas gebaseerde warmtevoorziening. Binnen het Europese onderzoeksproject Smart Urban Isle is een stappenplan ontwikkeld voor het ontwerpen van een collectief energieconcept voor een stedelijk gebied: een ‘urban isle’ waarbij de energie lokaal wordt opgewekt, opgeslagen, uitgewisseld en gebruikt. Dit artikel beschrijft dit stappenplan en past het toe op de ontwikkeling van een duurzame warmtevoorziening van een bestaande woonwijk in Nederland. Om in al onze energiebehoeften te voorzien met duurzame ...
Op zoek naar vrije ruimte in Londen, Gent en Berlijn

Op zoek naar vrije ruimte in Londen, Gent en Berlijn

In een tijd waarin de woningnood hoog is en verdichting dé manier waarop stadsontwikkeling plaats vindt, zoekt Amsterdam manieren om ‘vrije ruimte’ in de stad te beschermen. Waar komt deze ambitie vandaan? En welke vorm van beleid is passend voor vrije ruimte, terwijl overheidssturing hier juist zo veel mogelijk afwezig is? Andere Europese steden kunnen inspiratie bieden om tot nieuw instrumentarium te komen. In dit artikel schetsen we hoe Londen, Gent en Berlijn omgaan met vrije ruimte en formuleren we enkele lessen voor Amsterdam en andere steden waar dit vraagstuk speelt. Amsterdam ...
Openbare ruimte beheren en vernieuwen

Openbare ruimte beheren en vernieuwen

Terwijl in planning en ontwerp een uitgebreid wetenschappelijk debat over ‘transities in de openbare ruimte’ plaatsvindt, blijkt beheer hierin nauwelijks een rol te spelen. En dat terwijl beheer een sleutelrol kan vervullen in de complexe aanpak van de verschillende transities. Een strategische, geïntegreerde benadering van het beheer van de openbare ruimte kan nieuwe perspectieven bieden voor het beheer zelf en om de transities te realiseren. Om tot zo’n benadering te kunnen komen, is een wetenschappelijke basis nodig die nu nog ontbreekt. Klimaatadaptatie, energietransitie, ...
Huren wordt steeds onzekerder

Huren wordt steeds onzekerder

Zekerheid in wonen is belangrijk. Toch wordt huren in Nederland steeds precairder. De opeenvolgende invoeringen van telkens nieuwe tijdelijke contractvormen gaan snel, en culmineerden in 2016 in de invoering van het generieke tijdelijke contract voor twee jaar. De betaalbaarheid van het huren staat onder druk door aanhoudend stijgende huurverhogingen en aanvangshuren. De huurbescherming is in theorie nog steeds sterk, maar in de praktijk ontbreekt kennis van de regelgeving en handhaving. De kracht van de Nederlandse huursector was tot voor kort dat deze bijna evenveel zekerheid bood als ...
Ruimtelijke ontwikkeling bij ondergrondse ingrepen

Ruimtelijke ontwikkeling bij ondergrondse ingrepen

Grote opgaven zoals de energietransitie, klimaatverandering en verstedelijking vragen om ruimte in de ondergrond, bijvoorbeeld om bodemenergie te winnen, CO2 op te slaan of voor het aanleggen van warmtenetten. Deze ondergrondse ingrepen hebben ruimtelijke effecten en zouden daarom meegenomen moeten worden in ruimtelijke afwegingen. Dit gebeurt mede door hun onzichtbaarheid nu meestal niet. Daardoor wordt de potentie van de ondergrond niet optimaal benut. Onderzoek in Twente laat zien hoe dit anders zou kunnen. Ondergrond en ruimtelijke ordening zijn veelal gescheiden werelden (zie ...
Het Amsterdamse warmtesysteem in transitie

Het Amsterdamse warmtesysteem in transitie

De energietransitie manifesteert zich inmiddels op allerlei plekken in Nederland. Met veel belangen, grote onzekerheden en verschillende inzichten is de energietransitie een goed voorbeeld van systeemverandering. In Amsterdam komt dit tot uiting in de discussie over de duurzaamheid van verschillende type warmtebronnen. De gemeenteraad heeft in 2017 besloten dat nieuwbouw voortaan moet worden aangesloten op hernieuwbare warmtebronnen. Ondanks nieuwe inzichten en technische oplossingen zijn bestaande systemen echter niet altijd flexibel genoeg om te veranderen. Onderzoek naar het ...