Nieuwe ruimtelijke initiatieven, zoals ecodorpen, stadslandbouw, en coöperatief wonen, ageren tegen het dominante economische groei-denken. Zij proberen op een andere manier invulling te geven aan de kwaliteit van leven. Deze initiatieven zijn vaak geworteld in 'ontgroei'. Ze dagen de planologie uit om kritisch te kijken naar economische groei. Maar wat kan de planologie precies met het ontgroei-denken? Deze themareeks zoekt naar antwoorden vanuit verschillende perspectieven: vanuit onderzoek en vanuit de praktijk; over voedsel, stedelijke ontwikkeling en de interne strijd van planologen ...
Sinds januari 2020 moet volgens het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie de factor hitte worden meegenomen in het beleid en ontwerp van de openbare ruimte. In de praktijk blijkt het moeilijk om concrete passende maatregelen te nemen: de implementatie van het plan is een zoektocht. Op welke locaties moet je wat dan doen om ervoor te zorgen dat de woon-, werk- en leefomgeving hittebestendig wordt? Wanneer is het goed genoeg? De CoolKit kan als ontwerptool worden ingezet om maatregelen tegen hittestress op een strategische wijze in het ontwerp van de openbare ruimte te realiseren.
Momenteel ...
In oktober 2019 meldde het Parool dat drinkwater in honderden huizen in Amsterdam-Noord te hoge concentraties lood bevatte. Loodwaardes liepen op tot acht of negen keer het wettelijk toegestane maximum van tien microgram per liter. Het leidde tot een kraanwatercrisis. Woningcorporatie Ymere kende het probleem al jaren maar kwam pas in actie nadat kopers van corporatiewoningen het aankaartten. Het lijkt een klassiek voorbeeld van milieu-onrechtvaardigheid waarbij sociaal zwakkere groepen meer blootgesteld worden aan vervuiling dan anderen. Toch leidde dit in Noord niet tot de in de ...
Of het nu gaat om de energietransitie, klimaatadaptatie of verdere verdichting in steden: in de ondergrond wordt naar oplossingen gezocht en vaak ook gevonden. Dat is mooi, maar zorg is op zijn plek. Op strategisch ruimtelijk planniveau spelen de potenties en beperkingen vanuit de ondergrond nog nauwelijks een rol in overwegingen. Daardoor kunnen beperkingen in de ondergrond op den duur het realiseren van maatschappelijke doelen belemmeren en worden potenties niet benut. Het pragmatisme op uitvoeringsniveau, waarmee alle wensen nu nog zo goed mogelijk bij elkaar gebracht worden, loopt ...
Nieuwe toepassingen in de diepe ondergrond, zoals aardwarmtewinning en ondergrondse opslag van perslucht en waterstof, moeten de energievoorziening in Nederland helpen verduurzamen. Plannen voor ondergrondse projecten ontmoeten echter vaak weerstand. Initiatiefnemers en projectontwikkelaars blijken zorgen van lokale belanghebbenden over veiligheid en impact op de leefomgeving onvoldoende weg te kunnen nemen. Waar ligt dit aan? Welke rol speelt het wettelijk kader bij de maatschappelijke acceptatie en inbedding van nieuwe vormen van ondergrondse energieopslag? In hoeverre biedt het ...
Duurzaam stedelijk ontwerp opent het uitzicht op mogelijke nieuwe toekomsten voor hoogkwalitatieve stedelijke ontwikkeling waar de ondergrond is geïntegreerd, geütiliseerd en geëxploiteerd. Dit vraagt om fundamentele veranderingen in de ruimtelijke ordening. De nieuwe Omgevingswet helpt daarbij. Het gebruik van boundary spanning objecten – het overbruggen van grenzen tussen domeinen - en distributed agency – verdeelde verantwoordelijkheid en verbinding tussen schaalniveaus – kunnen daarbij voor consistentie en doorwerking tussen schaalniveaus zorgen. In de Nationale en Provinciale ...
Maatschappelijke uitdagingen als klimaatadaptatie, energietransitie, hittebestrijding of waterafvoer vragen om een slimme inrichting van de grond onder onze steden. Dat vergt een integrale afweging van mogelijkheden en belangen over de grenzen van disciplines heen. 3D-bouwinformatiemodellen en digitale kopieën van de werkelijkheid kunnen dit ondersteunen. Toch is 3D-techniek alleen niet voldoende. Een analyse van de landzijdige werkzaamheden binnen het Capital Programme op Schiphol laat zien dat het organiseren van werkroutines over grenzen heen minstens zo belangrijk is. Het biedt ...
De skyline van de ondergrond, vorm en iconisch denken: een ontwerpende benadering van de ondergrond is dé oplossing om verloedering van het landschap door de energietransitie en de verdozing tegen te gaan. Met een ontwerpende benadering en scenario-denken zijn drie scenario’s voor het omgaan met de Twentse ondergrond ontwikkeld. Deze scenario’s zijn bedoeld om een regionaal debat te initiëren door de Twentse ondergrond te koppelen aan het ruimtelijk debat over urgente maatschappelijke opgaven. Een debat tussen regionale beleidsmakers, economische experts, en onderzoekers, waarbij de ...
Aanbod van werk, onderwijs en vertier trekt mensen naar de stad. Om toegang tot het stedelijk leven te hebben moet je in of nabij de stad kunnen wonen, gebruik kunnen maken van publieke voorzieningen en je kunnen verplaatsen. Dat lukt steeds minder mensen. De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur constateert in het advies Toegang tot de Stad dat de toenemende verschillen tussen burgers in de stad ongerechtvaardigd zijn en verder toenemen bij ongewijzigd beleid. Hoe ziet de toegankelijke stad eruit als gekeken wordt door de bril van de burgers?
Drie sleutelfuncties in de ...
Een professionele benadering van ruimtelijke ontwikkeling vraagt dat alle relevante onderwerpen voor een gebiedsontwikkeling in een gestructureerd proces landen in uitvoerbare visies, plannen en projecten. Het accent ligt daarbij op de bovengrond. Niet onlogisch, omdat de belangrijkste opgaven in het fysieke domein in de bovengrond lijken te spelen. 3D-ordening graaft “dieper” en benadert de boven- en ondergrond als één geheel. Hoe kan zo’n 3D-ordening eruitzien? Wat zijn de lessen uit toepassing van een 3D-ordeningsaanpak in pilots?
Alle opgaven over de inrichting van de leefomgeving ...
Op de hoogte blijven van de nieuwste kennis binnen de ruimtelijke ordening en de gebouwde omgeving? Schrijf je dan in voor de maandelijkse nieuwsbrief.
