#8 Vijno

18 november 2022

Hoe zat het ook alweer met de Vijno, de Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening? Met de val van het Kabinet Kok-II in 2002 verdween deze uitgebreide en ambitieuze nota van het toneel. Achteraf bleek deze nota een scharnierpunt in de nationale ruimtelijke ordening. We blikken in deze aflevering terug met hoofdrolspeler Jan Pronk, die als minister van VROM de nota voorbereidde. Ook schuift Wim Derksen aan, de voormalig directeur van het Ruimtelijk Planbureau. Een blik achter de schermen over hoe er politiek wordt bedreven over de ruimte, zodat je snapt waarom het inrichten en ordenen van de ruimte een politiek gevecht is.

Gasten

Jan Pronk was Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM) in het kabinet Kok-II namens de PvdA. Eerder was hij Minister van Ontwikkelingssamenwerking en had hij verschillende functies bij de Verenigde Naties. Als Minister van VROM bereidde hij vanaf 1998 de Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening voor, met als titel ‘Ruimte maken, ruimte delen’. De nota werd goedgekeurd door het kabinet, maar door de val van het kabinet (vanwege Srebrenica) nooit in het parlement behandeld. Pronk vertrok uit de politiek en was later nog o.a. voorzitter van Vluchtelingen Organisaties Nederland en hoogleraar aan het ISS. Hij is een klassieke sociaaldemocraat die opkomt voor de zwakkeren in de samenleving en die met zijn economie-achtergrond vraagstukken rationeel aanvliegt. Luister ook zijn podcast over de sociaaldemocratie, en zijn idealen, die samen met De Correspondent werd ontwikkeld.

Wim Derksen is oud-directeur van het Ruimtelijk Planbureau (2002-2008) en kent de ruimtelijke ordening in verschillende hoedanigheden. Hij werkte op het snijvlak van bestuur, politiek, beleid en wetenschap: zo was hij hoogleraar bestuurskunde in Leiden, lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, en Chief Scientist bij VROM. In zijn blog reflecteert hij regelmatig op politieke en bestuurlijke ontwikkelingen.

Beluister de podcast

Shownotes

0:33 Bolsius, E.C.A. (2002) Academische reflecties: De Wetenschap aan het woord over de vijfde nota. Den Haag: Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, Centrale Directie Communicatie.

9:45 Tweede nota over de ruimtelijke ordening in Nederland (1967). ‘s-Gravenhage: Staatsuitgeverij.
https://www.worldcat.org/title/tweede-nota-over-de-ruimtelijke-ordening-in-nederland/oclc/63412639

14:50 Strijd tussen Adri Duivestein en Jan Pronk binnen PvdA:

16:57 Kabinetscrisis 2002: Srebrenica Parlement.com. Available at: https://www.parlement.com/id/vh8lnhrp8wsg/kabinetscrisis_2002_srebrenica

19:50  Strijd tussen Annemarie Jorritsma en Jan Pronk:

21:50 Over de criteria voor ruimtelijke kwaliteit:

30:43 Ex-ministers VROM over ontbreken facetbeleid:

32:40 Extra artikelen contourenbeleid:

Extra informatie Nota Ruime 2004:

Gerelateerde Rooilijn-artikelen

Artikel over Rijksregie in de ruimtelijke ordening

Column over Een minister van Ruimte door Arnold Reijndorp

Column over Worstelen met de regio door Wil Zonneveld

Alle podcasts

Deze podcast werd mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van de EFL stichting.

Author profile
Jannes is universitair docent planologie aan de Universiteit van Amsterdam en redacteur bij Rooilijn en InPlanning

Als universitair docent planologie verzorgt Jannes (j.j.willems@uva.nl) onderwijs in de bachelors Sociale Geografie & Planologie en Future Planet Studies.

Centraal in zijn onderzoek staat de rol die infrastructuur- en waterbeheerders spelen in ruimtelijke transformaties. Jannes onderzoekt bijvoorbeeld hoe stedelijke waterbeheerders nieuwe blauwgroene infrastructuren realiseren om de stad klimaatbestendig te maken, en welke nieuwe samenwerkingen beheerders hiervoor opzetten met bedrijven, bewoners en andere organisaties. Daarnaast onderzoekt hij hoe de renovatie en vervanging van verouderde infrastructuur kan worden gecombineerd met andere ruimtelijke vraagstukken.

Eerder was Jannes werkzaam aan de Erasmus Universiteit als postdoc (afdeling Bestuurskunde). Hij promoveerde in 2018 aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Author profile
Jannes is universitair docent planologie aan de Universiteit van Amsterdam en redacteur bij Rooilijn en InPlanning

Als universitair docent planologie verzorgt Jannes (j.j.willems@uva.nl) onderwijs in de bachelors Sociale Geografie & Planologie en Future Planet Studies.

Centraal in zijn onderzoek staat de rol die infrastructuur- en waterbeheerders spelen in ruimtelijke transformaties. Jannes onderzoekt bijvoorbeeld hoe stedelijke waterbeheerders nieuwe blauwgroene infrastructuren realiseren om de stad klimaatbestendig te maken, en welke nieuwe samenwerkingen beheerders hiervoor opzetten met bedrijven, bewoners en andere organisaties. Daarnaast onderzoekt hij hoe de renovatie en vervanging van verouderde infrastructuur kan worden gecombineerd met andere ruimtelijke vraagstukken.

Eerder was Jannes werkzaam aan de Erasmus Universiteit als postdoc (afdeling Bestuurskunde). Hij promoveerde in 2018 aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Podcast gegevens:

18 november 2022

De tekst en tabellen in deze bijdrage zijn gepubliceerd onder een CC BY-NC-ND licentie. Voor hergebruik van foto’s en illustraties dient u contact op te nemen met Rooilijn.
Whatsapp

Reageer op deze column

0 reacties

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

13385