Met de uitgave ’90 jaar samen woningen bouwen’ viert WoningbouwersNL, de brancheorganisatie voor woningbouwers en -ontwikkelaars dat ze negentig jaar bestaat. Advies- en communicatiebureau Pop-Up City schreef voor WoningbouwersNL een publicatie die terugblikt en vooruitkijkt. De geschiedenis van de woningbouw krijgt weer veel aandacht, bijvoorbeeld met de documentaireserie Van Krot tot Vinex van de NTR. Welke inzichten levert de uitgave van WoningbouwersNL?
Het boek is opgesplitst in drie delen: één hoofdstuk behandelt het verleden (2032-2022), één het heden (2022) en een de toekomst (2022-2112). De terugblik is opgebouwd aan de hand van een tijdlijn. Het hoofdstuk over het heden interviewt drie bouwondernemers. De toekomst wordt besproken door enkele prominenten te interviewen. Bekende namen als Adriaan Geuze, Peter Hein van Mulligen en Lodewijk Hoekstra behandelen de thema’s van de toekomst. Voorbeelden zijn brede welvaart, biodiversiteit, en de energietransitie. Tussendoor staat nog een enkele column van sleutelfiguren binnen de vereniging.
De terugblik geeft met de vele foto’s een mooi tijdsbeeld van de woningbouw per decennium. De tijdlijn behandelt de geschiedenis van de woningmarkt en ruimtelijke ordening, gecombineerd met verenigingsmijlpalen. Leuk is de verzameling “eerste paal-momenten”, met bestuurders in laarzen, witte partytenten en de lokale blaaskapel. Het hoofdstuk is minder interessant voor een buitenstaander die hoopt meer te leren over de activiteiten van de vereniging zelf. WoningbouwersNL is ooit begonnen als fusie van verschillende lokale belangenverenigingen van bouwondernemers. Het werk van de vereniging, zoals de onderlinge kennisuitwisseling tussen ondernemers, het lobbywerk, en de verhoudingen tussen overheid en markt komen nauwelijks aan bod. De tijdlijn behandelt slechts zeer summier enkele succes-momenten.
De doorkijk naar 2112 is interessanter. Hier worden grote ‘transitie-thema’s (voedsel, energie, biodiversiteit) gerelateerd aan woningbouw. Allerlei feitjes worden gecombineerd met de inzichten van experts. Over elk thema zijn prikkelende stellingen te vinden. Zo wordt er in het hoofdstuk over groen gepleit voor bouwen in het weiland, omdat hoogstedelijke milieus tot meer psychische klachten zouden leiden. Peter Hein van Mulligen (hoofdeconoom CBS) stelt dan weer dat we in Nederland een blinde vlek voor wonen in appartementen hebben. Landbouwexperts roepen op om niet te bouwen op de beste landbouwgrond, zoals de kleigronden in Zeewolde waar een datacenter gebouwd wordt. Ook zijn laaggelegen plekken zoals de Zuidplaspolder beter geschikt voor extensieve veehouderij of natuurontwikkeling. En in het hoofdstuk over energie stelt Ruud Koornstra dat Nederland geen corrupt land is, “maar wel een land waar grote bedrijven met de beste wil voor hun eigen sector bepalen wat er gebeurt.” ‘Landschapsfijnproever’ Adriaan Geuze beargumenteert dat we de kunst van grootschalige ruimtelijke planning zijn verleerd. Veel experts klagen over het gebrek van een nationale ruimtelijke ordening en missen een sterke overheid. Reflecties op de rol van de bouwsector ontbreken.
Gelukkig presenteert het slothoofdstuk een negental inzichten waar de bouwsector mee aan de slag kan. Hanteer bijvoorbeeld een tijdshorizon van 600 jaar in plaats van 30 jaar; en zie de woonomgeving als natuurgebied. Met deze publicatie zullen buitenstaanders de vereniging nauwelijks beter leren kennen, maar de inzichten op het eind verdienen een breder publiek dan slechts de leden van WoningbouwersNL.
Als universitair docent planologie verzorgt Jannes (j.j.willems@uva.nl) onderwijs in de bachelors Sociale Geografie & Planologie en Future Planet Studies.
Centraal in zijn onderzoek staat de rol die infrastructuur- en waterbeheerders spelen in ruimtelijke transformaties. Jannes onderzoekt bijvoorbeeld hoe stedelijke waterbeheerders nieuwe blauwgroene infrastructuren realiseren om de stad klimaatbestendig te maken, en welke nieuwe samenwerkingen beheerders hiervoor opzetten met bedrijven, bewoners en andere organisaties. Daarnaast onderzoekt hij hoe de renovatie en vervanging van verouderde infrastructuur kan worden gecombineerd met andere ruimtelijke vraagstukken.
Eerder was Jannes werkzaam aan de Erasmus Universiteit als postdoc (afdeling Bestuurskunde). Hij promoveerde in 2018 aan de Rijksuniversiteit Groningen.
0 reacties