Catalogue of Nature-Based Solutions for Urban Resilience

19 januari 2022

World Bank (2021)

Catalogue of Nature-Based Solutions for Urban Resilience

World Bank Group, Washington, D.C.
240 p.
gratis te downloaden

In het verleden is vaak gekozen voor zware infrastructuur om de stedelijke omgeving te beschermen tegen natuurlijke gevaren. Deze aanpak heeft steden in hoge mate onafhankelijk gemaakt van hun natuurlijke begrenzingen en kwaliteiten. Nu worden we geconfronteerd met een veelheid aan natuurlijke problemen, op hetzelfde moment en op dezelfde plaats. Een enkelvoudige infrastructurele aanpak biedt niet langer adequate bescherming tegen deze meervoudige gevaren.

Nature-Based Solutions (NBS) kan hier een oplossing voor zijn. Dat zijn op natuur gebaseerde of geïnspireerde ruimtelijke duurzaamheidsmaatregelen. Een denk- en werkwijze die meerdere diensten en voordelen tegelijk oplevert, zoals we ook eerder leerden in het artikel ‘Nature-based solutions voor duurzame steden‘. Door bijvoorbeeld oevers en dijken in onze steden natuurlijker te maken of meer bomen te planten in groene ruimten kunnen overstromingen, hitte en droogte worden beperkt, terwijl tegelijkertijd sociale voorzieningen worden verbeterd en sociale interactie wordt gestimuleerd. Bovendien verbeteren Nature-Based Solutions de relatie tussen menselijke en ecologische processen, waardoor steden kunnen meebewegen met klimaatgerelateerde veranderingen, ook op de lange termijn.

Visualisatie van de voordelen van een NBS-ecosysteem (© Felixx)

Ondanks de wereldwijd groeiende vraag naar Nature-Based Solutions in steden, hebben planners en politici nog steeds beperkte kennis over wanneer en hoe te bouwen met de natuur. Felixx Landschapsarchitecten ontwikkelde daarom met tal van andere partijen een catalogus die officieel gelanceerd is tijdens de VN-conferentie over klimaatverandering (COP26) in Glasgow. De catalogus, die gratis is te downloaden, biedt begeleiding, praktijkvoorbeelden en technische ondersteuning bij het identificeren van haalbare nature-based investeringen die de weerbaarheid van steden vergroten.

De catalogus markeert de waterscheiding in stedelijke planning van een overwegend op techniek gebaseerde aanpak naar de focus op hoog functionele natuurlijke landschappen. Deze nieuwe benadering is georganiseerd rond de volgende principes:

  • Elke NBS is locatiespecifiek. De selectie van geschikte NBS is gebaseerd op de natuurlijke eigenschappen van water, bodem, bomen, vegetatie en topografie van elke locatie.
  • Elke NBS is onderdeel van een groter natuurlijk systeem. Een succesvolle NBS draagt bij tot de integratie van de locatie in het bredere ecosysteem van stad en regio. Zelfs een op zichzelf staande NBS is ingebed in het stadsbrede natuurlijke kader.
  • Elke functionele NBS is het resultaat van een interdisciplinair, multi-stakeholder proces en levert meerdere voordelen op. Het creëren van een multidimensionaal landschap van hoge kwaliteit vereist de inbreng van ingenieurs, wetenschappers en gemeenschappen.

Veertien NBS-categorieën (© Felixx)

Om te helpen bij de selectie van geschikte NBS bevat de catalogus veertien categorieën, variërend van Urban Forests, Building Solutions, Wetlands en Bioretention Areas tot River Floodplains, Mangrove Forests en Sandy Shores. Elke categorie wordt beschreven, gevisualiseerd en beoordeeld op capaciteit aan de hand van de volgende criteria:

  1. Processen: relevant voor de veerkracht, functies en voordelen van NBS, zoals infiltratie, koeling of koolstofvastlegging.
  2. Functies: kwantitatief vermogen om effecten van potentiële natuurgevaren te reguleren.
  3. Voordelen: het vermogen van NBS om sociale, economische en milieuvoordelen te bieden, zoals vermindering van het risico van overstromingen en hittestress, verbetering van de menselijke gezondheid, het scheppen van werkgelegenheid en de verbetering van de biodiversiteit.
  4. Geschiktheid: technische, stedelijke en milieu vereisten voor de uitvoering, alsook informatie over onderhoud en kosten.
  5. Praktijk: belangrijkste voorbeelden (wereldwijd) met relevante lessen uit opgedane ervaring inzake sociale en financiële aspecten en bestuurlijke overwegingen.

Visualisatie van bouwen met NBS in de stedelijke context (© Felixx)

Al met al is de catalogus een mooi overzicht van geschikte maatregelen en inspirerende voorbeelden. Interessant voor professionals die in Nederland of daarbuiten aan de slag willen gaan met op natuur gebaseerde of geïnspireerde ruimtelijke duurzaamheidsmaatregelen.

Author profile
Gerben is stadsgeograaf, doet onderzoek naar het gebruik van de openbare ruimte en schrijft regelmatig over stedelijke vraagstukken op zijn blog Stadslente / Urban Springtime.

Gerben doet onderzoek naar het gebruik van de openbare ruimte, waaronder de manier waarop kinderen deze gebruiken en ervaren. Dit doet hij bij het lectoraat 'Gezonde leefstijl in een stimulerende omgeving' van De Haagse Hogeschool.

In het verleden was hij werkzaam als onderzoeker bij Onderzoeksinstituut OTB (TU Delft), als adviseur bij KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing, als coördinator van Platform Stad en Wijk en als sociaal projectleider in de Haagse Schilderswijk, en als senior beleidsmedewerker en teamleider bij woningcorporatie Haag Wonen.

In zijn vrije tijd schrijft hij in diverse media en op zijn blog Stadslente over de relatie tussen de geplande en geleefde stad. Met daarbij speciale aandacht voor de manier waarop mensen de openbare ruimte gebruiken. Ook is hij redacteur bij Rooilijn waar hij meerdere jaren de rubrieken 'recensies en signalementen' en 'columns' coördineerde.

Author profile
Gerben is stadsgeograaf, doet onderzoek naar het gebruik van de openbare ruimte en schrijft regelmatig over stedelijke vraagstukken op zijn blog Stadslente / Urban Springtime.

Gerben doet onderzoek naar het gebruik van de openbare ruimte, waaronder de manier waarop kinderen deze gebruiken en ervaren. Dit doet hij bij het lectoraat 'Gezonde leefstijl in een stimulerende omgeving' van De Haagse Hogeschool.

In het verleden was hij werkzaam als onderzoeker bij Onderzoeksinstituut OTB (TU Delft), als adviseur bij KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing, als coördinator van Platform Stad en Wijk en als sociaal projectleider in de Haagse Schilderswijk, en als senior beleidsmedewerker en teamleider bij woningcorporatie Haag Wonen.

In zijn vrije tijd schrijft hij in diverse media en op zijn blog Stadslente over de relatie tussen de geplande en geleefde stad. Met daarbij speciale aandacht voor de manier waarop mensen de openbare ruimte gebruiken. Ook is hij redacteur bij Rooilijn waar hij meerdere jaren de rubrieken 'recensies en signalementen' en 'columns' coördineerde.

Signalement gegevens:
Auteur(s):Gerben Helleman
Jaargang 55 /

19 januari 2022

De tekst en tabellen in deze bijdrage zijn gepubliceerd onder een CC BY-NC-ND licentie. Voor hergebruik van foto’s en illustraties dient u contact op te nemen met Rooilijn.
Whatsapp

Reageer op deze publicatie

0 reacties

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.