Verrukkelijk landschap: naar aantrekkelijk en vitaal platteland

14 april 2021

Eo Wijersstichting (2020)

Verrukkelijk landschap: naar aantrekkelijk en vitaal platteland

Uitgeverij Blauwdruk, Wageningen
ISBN 978-94-92474-37-7
96 p.
€ 22,50 of gratis te downloaden

De Eo Wijersstichting – vernoemd naar Leonard Wijers, een van de stamvaders van de Nederlandse ruimtelijke ordening – is al ruim drie decennia een onafhankelijke pleitbezorger voor de inzet van een regionaal en ruimtelijk ontwerp bij de aanpak van bovenlokale vraagstukken. Sinds 1985 organiseert de stichting prijsvragen met als doel om te verkennen welke rol ontwerp en vormgeving kunnen spelen in de aanpak van actuele en complexe maatschappelijke vraagstukken. Deze publicatie bevat de resultaten van de elfde prijsvraageditie, die in het teken stond van de vernieuwing van het landelijk gebied. Onder de titel ‘Verrukkelijk landschap’ zijn ontwerpers uitgedaagd om – tegen de achtergrond van actuele ruimteclaims, zoals klimaatadaptatie, energietransitie en verstedelijking – handelingsperspectieven te schetsen voor de wijze waarop de agrarische sector de stap kan maken naar duurzame kringlooplandbouw en waarmee zowel de voedselvoorziening als de verblijfskwaliteit van het landschap verbeterd wordt.

De deelnemende ontwerpers zijn met behulp van multidisciplinaire teams in vier regio’s aan de slag gegaan: Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (Zuid-Holland),  Twente (Overijssel), de Kempen en Groote Heide (Brabant) en Zuid-Limburg. Na een eerste ronde zijn uit 41 inzenders drie voorstellen per regio geselecteerd voor een nadere uitwerking. Alle twaalf voorstellen worden in deze publicatie uitgebreid uit de doeken gedaan door middel van een tekstuele toelichting en diverse kaarten, schetsen en foto’s. Daarnaast worden de belangrijkste bevindingen uit de jurering gepresenteerd en wordt onthuld welke plannen tot winnaar zijn gekroond. Daarnaast schreven landschapsarchitecten Dirk Sijmons en Ingeborg Thoral een uitvoerig essay over hoe sinds jaar en dag gepoogd wordt om het landelijk gebied te vernieuwen en hoe de twaalf voorstellen zich verhouden tot andere studies en lopende beleidstrajecten. De publicatie eindigt met een vijftal aanbevelingen aan met name het rijk en de provincies over hoe de succesvolle regionale plannen in dit boek verder kunnen worden gebracht.

Een inspirerend naslagwerk dat laat zien hoe je op regionaal niveau door middel van ruimtelijk ontwerp kwaliteit kan toevoegen en vraagstukken kan oppakken. Het uitgevoerde ‘ontwerpend onderzoek’ kan niet alleen een creatieve impuls zijn voor de vier regio’s, maar ook voor andere plekken in het land. De publicatie behandelt namelijk veel voorkomende zaken, zoals een tanende bodemkwaliteit, de stikstofcrisis, de afnemende biodiversiteit, de langdurige droogte, de energietransitie, de benodigde klimaatadaptatie en de recreatieve druk op het landschap. De geschetste oplossingsrichtingen bieden volop inspiratie voor bestuurders, ambtenaren, agrariërs, bewoners en ontwerpers die op een vernieuwende manier met deze vraagstukken aan de slag willen gaan.

De voorbereidingen voor de volgende editie van de Eo Wijers Prijsvraag zijn ondertussen gestart. De kick-off en de oproep aan ontwerpteams zal ergens in 2022 plaatsvinden.

Author profile
Gerben is stadsgeograaf, doet onderzoek naar het gebruik van de openbare ruimte en schrijft regelmatig over stedelijke vraagstukken op zijn blog Stadslente / Urban Springtime.

Gerben doet onderzoek naar het gebruik van de openbare ruimte, waaronder de manier waarop kinderen deze gebruiken en ervaren. Dit doet hij bij het lectoraat 'Gezonde leefstijl in een stimulerende omgeving' van De Haagse Hogeschool.

In het verleden was hij werkzaam als onderzoeker bij Onderzoeksinstituut OTB (TU Delft), als adviseur bij KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing, als coördinator van Platform Stad en Wijk en als sociaal projectleider in de Haagse Schilderswijk, en als senior beleidsmedewerker en teamleider bij woningcorporatie Haag Wonen.

In zijn vrije tijd schrijft hij in diverse media en op zijn blog Stadslente over de relatie tussen de geplande en geleefde stad. Met daarbij speciale aandacht voor de manier waarop mensen de openbare ruimte gebruiken. Ook is hij redacteur bij Rooilijn waar hij meerdere jaren de rubrieken 'recensies en signalementen' en 'columns' coördineerde.

Author profile
Gerben is stadsgeograaf, doet onderzoek naar het gebruik van de openbare ruimte en schrijft regelmatig over stedelijke vraagstukken op zijn blog Stadslente / Urban Springtime.

Gerben doet onderzoek naar het gebruik van de openbare ruimte, waaronder de manier waarop kinderen deze gebruiken en ervaren. Dit doet hij bij het lectoraat 'Gezonde leefstijl in een stimulerende omgeving' van De Haagse Hogeschool.

In het verleden was hij werkzaam als onderzoeker bij Onderzoeksinstituut OTB (TU Delft), als adviseur bij KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing, als coördinator van Platform Stad en Wijk en als sociaal projectleider in de Haagse Schilderswijk, en als senior beleidsmedewerker en teamleider bij woningcorporatie Haag Wonen.

In zijn vrije tijd schrijft hij in diverse media en op zijn blog Stadslente over de relatie tussen de geplande en geleefde stad. Met daarbij speciale aandacht voor de manier waarop mensen de openbare ruimte gebruiken. Ook is hij redacteur bij Rooilijn waar hij meerdere jaren de rubrieken 'recensies en signalementen' en 'columns' coördineerde.

Signalement gegevens:
Auteur(s):Gerben Helleman

14 april 2021

De tekst en tabellen in deze bijdrage zijn gepubliceerd onder een CC BY-NC-ND licentie. Voor hergebruik van foto’s en illustraties dient u contact op te nemen met Rooilijn.
Whatsapp

Reageer op deze publicatie

0 reacties

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.