Ruimtelijke ordening: wel een kader en daarbinnen ruimte geven

15 maart 2021

Stelling door Kelly Regterschot (VVD)

Ruimtelijke Ordening? Als sociaal geograaf vind ik het heerlijk om hiermee bezig te zijn. En wat een voorrecht is het, dat ik dit in mijn portefeuille kreeg toen ik tussentijds in de Tweede Kamer kwam in juni 2019.

Nederland is een prachtig land, waar de ruimte beperkt is, en we voor opgaven en keuzes staan die belangrijk zijn voor nu en voor de toekomst. Daar wil ik aan bijdragen. Het belang van ruimtelijke ordening is misschien wel groter dan ooit. We moesten de ruimte in Nederland altijd al goed verdelen. Maar juist nu is er een aantal enorme opgaves op het gebied van energie, klimaat en woningbouw die we goed in die beperkte ruimte moeten gaan inbedden. Er moeten keuzes gemaakt worden die op de korte, maar zeker ook op de lange termijn, moeten leiden tot oplossingen en een goede inpassing in dat bijzondere land van ons met haar eigen identiteit en unieke landschap.

De VVD neemt de ruimtelijke ordening serieus en kijkt er met een positieve grondhouding naar. We zijn optimistisch over wat meewerkende partijen zelf kunnen brengen en uitvoeren, binnen het grotere geheel dat in Nederland gerealiseerd moet worden. Dat betekent: wel een kader neerzetten, maar daarbinnen de ruimte geven om zelf in te vullen. En niet alles dicht reguleren en van bovenaf aansturen. Publiek-private samenwerking of lokale partijen die een bijdrage kunnen leveren aan de totale integrale programmering, daar moet ook ruimte voor zijn. Een en ander valt vorm te geven in zogenaamde Regionale Investeringsagenda’s (RIA’s) waarbinnen partijen in een regio in gesprek met elkaar zijn, omdat projecten vaak integraal van aard zijn, en ook niet gebonden zijn aan gemeentegrenzen. Lokale en provinciale overheden die samenwerken met marktpartijen, die voor een bepaalde opgave aan zet zijn. Dat kunnen NS, energiebedrijven of vastgoedontwikkelaars zijn. Maar ook organisaties op het gebied van landschap en natuurbehoud. Juist deze partijen moeten met elkaar aan tafel komen om invulling te geven aan de grote opgaves waarvoor we nu met elkaar staan.

Een belangrijke discussie voor de VVD is die over kernenergie. Het heeft als groot voordeel dat het weinig ruimte kost in vergelijking met windmolens en zonnepanelen op land en is dus van groot belang voor de ruimtelijke ordening. We willen ook meer bouwlocaties voor de broodnodige woningen. Gemeentes willen we stimuleren die grond vrij te maken en procedures bij nieuwbouw bekorten. Daarnaast willen we graag dat onze mainports Schiphol en de Rotterdamse haven duurzaam kunnen blijven groeien. Investeringen in infrastructuur zijn daarvoor onontbeerlijk. Te denken valt aan lightrailverbindingen tussen de grote steden en betere verbindingen tussen stad en regio. We willen graag mooie natuur houden, maar geen nieuwe Natura 2000-gebieden aanwijzen. Alle sectoren moeten ruimte krijgen om te groeien, de Rijksoverheid moet daarbij de regie nemen.

De periode die we nu door corona noodgedwongen thuis moeten werken, heeft laten zien dat heel Nederland meetelt. In de regio wonen, maar werken in de Randstad, waarbij de afstand door het digitale werken geslecht wordt, biedt nieuwe kansen die we moeten verzilveren. Maak gebruik van heel Nederland om de opgaves in te bedden en verdeel de baten en lasten evenredig. Daar zijn we in Nederland sterk in. Op een innovatieve manier naar de indeling en de ruimtelijke ordening van ons land kijken, dat biedt volop kansen!

Author profile
Kelly is sinds 2019 lid van de Tweede Kamer, daarvoor was zij onder andere wethouder in Landgraaf en directeur van IBA Parkstad.
Author profile
Faissal is sinds 2014 gemeenteraadslid voor D66 in Breda en is kandidaat Tweede Kamerlid.
Faissal Boulakjar (D66) reageert

In Nederland is de ruimte schaars. Als D66 willen we onze natuur behouden, openbaar vervoer-verbindingen aanleggen en de klimaatdoelen halen. Samen met onze ambitieuze bouwdoelen is dit een complexe opgave. D66 wil daarom dat er een minister komt van Wonen, Ruimtelijke Ordening en Milieu die de grote lijnen uitzet en gemeenten ondersteunt bij het vinden van bouwlocaties en belemmeringen voor de bouw wegneemt. Dit ministerie kan tevens een stok achter de deur zijn als doelen dreigen te verwateren. Kortom: een kader, met daarbinnen de ruimte om het zelf in te vullen.

Het is ook tijd dat partijen knopen durven doorhakken in de stikstofcrisis. Hun besluiteloosheid staat de bouw van betaalbare woningen in de weg. Deze partijen stellen stallen boven huizen. D66 durft die keuzes wel te maken. Het is noodzakelijk voor onze toekomst. Om de uitstoot omlaag te krijgen, moeten we de veestapel halveren. Boeren die de overstap willen maken naar kringlooplandbouw, helpen we. Alleen zo kunnen we de komende jaren een miljoen huizen bijbouwen.

Veel mensen zijn namelijk op zoek naar een woning. Maar die zijn er niet, of ze zijn onbetaalbaar. Ik zie het in Breda, de stad waar ik nu gemeenteraadslid ben. Starters komen er amper tussen. Om de woningnood het hoofd te bieden, wil D66 flink bijbouwen. Woningen die duurzaam, comfortabel en betaalbaar zijn. Nieuwe huizen bouwen we zoveel mogelijk binnen de bebouwde kom. Daar zijn voorzieningen en openbaar vervoer al aanwezig. Als er veel grondeigenaren zijn, is het soms moeilijk om te (her)ontwikkelen. Daarom wil D66 binnen de bebouwde kom, net zoals in landelijk gebied, een verplichte herverkaveling sneller mogelijk maken bij tweederde instemming, met goede rechtsbescherming van alle eigenaren.

Tegelijkertijd is er ook stadsuitbreiding nodig. Dat doen we slim en zorgvuldig. We zetten in op grote nieuwe bouwlocaties om de druk op de woningmarkt in de Randstad weg te nemen. Vanuit die nieuwe wijken moet een station binnen tien minuten te bereiken zijn met de fiets of bus. Een goed voorbeeld is Almere Pampus. Dit is een moderne wijk met 25.000 woningen in een groene omgeving met een metrolijn die je zo naar Amsterdam brengt. Om te zorgen dat de woningbouwproductie niet stil komt te liggen als het economisch slechter gaat, wil D66 een crisisbouwfonds oprichten dat de ontwikkeling van bouwlocaties financieel ondersteunt. Daar kunnen ook private investeringen zich bij aansluiten. Ook willen we een gemeentelijke heffing op de planbaten invoeren; een percentage van de waardestijging van de grond als die een bouwbestemming krijgt. Als de gemeente meeprofiteert, komt nieuwbouw namelijk sneller van de grond.

Bouwen is niet alleen stenen stapelen. D66 wil groene wijken met goede voorzieningen als winkels en scholen en ruimte om te bewegen en samen te komen. Zelf ben ik opgegroeid in een kwetsbare wijk in Breda. Later werkte ik als jeugdprofessional in soortgelijke wijken. Er is geen bleuprint om deze wijken gezonder en vitaler te maken. Iedere wijk heeft een eigen aanpak nodig. De grote afwezigheid van huizen voor middeninkomens is helaas wel vaak een gemene deler. Daarom wil D66 meer ruimte geven aan projectontwikkelaars en gemeenten voor het ontwikkelen en bouwen van hoogwaardige woningen en (groen)voorzieningen. Daarnaast willen we de verhuurdersheffing omzetten in een investeringsfonds, zodat corporaties snel aan de slag kunnen met het bouwen van meer betaalbare sociale huurwoningen en ook meer middenhuur kunnen realiseren.

Nederland is niet alleen de plek waar we wonen, maar waar we ook leven. D66 wil daarom de natuur beschermen en uitbreiden. Dit betekent ook dat we functies beter en slimmer combineren. Dat we bijvoorbeeld natuurgebieden aanleggen, maar deze ook gebruiken voor waterberging bij noodweer. En dat we bedrijfspanden neerzetten, mét zonnepanelen erop of groene daken zodat regen wordt opgenomen. Als we slim en zorgvuldig zijn, laten we onze waardevolle natuur intact.

Dit kabinet was het groenste ooit. Maar we zijn er nog niet. De klimaatopgave is de grootste maatschappelijke uitdaging van onze tijd. Meer actie is nodig. Van politiek, bedrijven en alle Nederlanders. D66 wil dat inwoners meedenken, meepraten en meeprofiteren. Zodat zij zelf makkelijk en goedkoop hun huis kunnen verduurzamen en schone energie opwekken. We staan open voor kernenergie, als het maar betaalbaar, betrouwbaar en duurzaam kan. Dat is nog niet gebleken. Ook duurt het zo’n vijftien jaar voordat een centrale gebouwd is. Tijd die we niet kunnen verliezen. D66 gaat daarom vooral vol voor zonne- en windenergie. Daarnaast zetten we in op energiebesparing. Want wat we niet gebruiken, hoeven we ook niet op te wekken. Dat scheelt ook op onze rekening en maakt ons land minder afhankelijk van olie en gas uit het buitenland. Daar hebben we in Nederland allemaal baat bij.

Author profile
Kelly is sinds 2019 lid van de Tweede Kamer, daarvoor was zij onder andere wethouder in Landgraaf en directeur van IBA Parkstad.
Author profile
Faissal is sinds 2014 gemeenteraadslid voor D66 in Breda en is kandidaat Tweede Kamerlid.

Stelling gegevens:

15 maart 2021

De tekst en tabellen in deze bijdrage zijn gepubliceerd onder een CC BY-NC-ND licentie. Voor hergebruik van foto’s en illustraties dient u contact op te nemen met Rooilijn.
Whatsapp

Reageer op deze stelling

0 reacties

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.