Ondergronds

Waarde met erfgoed in de ruimtelijke ontwikkeling

“Erfgoed, of cultureel erfgoed, is datgene wat men van de voorouders erft. Het is de nalatenschap van het verleden, waarmee we leven in het heden. Cultureel erfgoed draagt bij aan de identiteit van een samenleving. Veel mensen waarderen het ...

Giflandschappen vertellen een verhaal

Bij het thema ‘Erfgoed’ denk je niet direct aan bodemverontreiniging. Na het lezen van dit artikel wellicht wel? De afgelopen decennia zijn veel van deze verontreinigingen gesaneerd, maar voor een belangrijk deel ook nog aanwezig in en onder ...

Ontwerpen vanuit de dwarsdoorsnede

Het is tijd voor de emancipatie van de ondergrond in de ruimtelijke ordening, zo stelden Geert Roovers en collega’s (2021) in de slotbijdrage van de Rooilijn-themareeks over de ondergrond. De nieuwe publicatie Ontwerpen vanuit de dwarsdoorsnede ...

Een uitzichtloze relatie

December vorig jaar kwam Deltacommissaris Peter Glas tot een nogal verontrustende conclusie voor wat betreft het zoeken naar plekken voor woningbouw. Een lang citaat uit het persbericht. Ik kan het immers niet beter zeggen. “Bij de keuze voor ...

Naar een nieuw Twents Productielandschap

De ondergrond staat in de belangstelling, zoals wij ook eerder in een themanummer van Rooilijn benadrukte. De ondergrond helpt namelijk bij maatschappelijke opgaven als de energietransitie en klimaatadaptatie. Tegelijkertijd is het gebruik van ...

Spatial Planning and Design for Resilience

Wereldwijd zijn er diverse steden die in de afgelopen decennia een snelle economische ontwikkeling hebben doorgemaakt, die gepaard is gegaan met een enorme bevolkingsgroei en verdichting. Het belang en de rol van de natuurlijke onderlaag waarop ...

Ondergrondemancipatie in ruimtelijke planning: een agenda

Of het nu gaat om de energietransitie, klimaatadaptatie of verdere verdichting in steden: in de ondergrond wordt naar oplossingen gezocht en vaak ook gevonden. Dat is mooi, maar zorg is op zijn plek. Op strategisch ruimtelijk planniveau spelen ...

Spanning tussen wettelijk kader en acceptatie van ondergrondse energieopslag

Nieuwe toepassingen in de diepe ondergrond, zoals aardwarmtewinning en ondergrondse opslag van perslucht en waterstof, moeten de energievoorziening in Nederland helpen verduurzamen. Plannen voor ondergrondse projecten ontmoeten echter vaak ...

Is de Omgevingswet de katalysator van ontwerpen met de ondergrond?

Duurzaam stedelijk ontwerp opent het uitzicht op mogelijke nieuwe toekomsten voor hoogkwalitatieve stedelijke ontwikkeling waar de ondergrond is geïntegreerd, geütiliseerd en geëxploiteerd. Dit vraagt om fundamentele veranderingen in de ...

Integraal ontwerpen door routines en verbeeldingskracht

Maatschappelijke uitdagingen als klimaatadaptatie, energietransitie, hittebestrijding of waterafvoer vragen om een slimme inrichting van de grond onder onze steden. Dat vergt een integrale afweging van mogelijkheden en belangen over de grenzen ...

Ruimtelijke scenario’s voor de Twentse ondergrond

De skyline van de ondergrond, vorm en iconisch denken: een ontwerpende benadering van de ondergrond is dé oplossing om verloedering van het landschap door de energietransitie en de verdozing tegen te gaan. Met een ontwerpende benadering en ...

3D-ordening: lessen uit de praktijk

Een professionele benadering van ruimtelijke ontwikkeling vraagt dat alle relevante onderwerpen voor een gebiedsontwikkeling in een gestructureerd proces landen in uitvoerbare visies, plannen en projecten. Het accent ligt daarbij op de ...

Informatiestromen organiseren tussen boven- en ondergrond

Het integreren van ondergrondse en bovengrondse informatie in ontwerpen van infrastructurele projecten vergt een continue stroom van informatie over bestaande ondergrondse infrastructuur binnen een projectteam dat aan een bovengronds project ...

Ruimtelijke heroverweging van verontreinigde terreinen

Locaties met verontreinigingen in de ondergrond blijven vaak buiten beeld als ontwikkellocatie. Terwijl voor het oplossen van veel ruimtelijke opgaven juist gezocht wordt naar ruimte. Het blijkt echter lastig de mogelijkheden voor het gebruik ...

Stedelijke ontwikkeling in een nieuwe dimensie

De ondergrond is het fundament onder onze leefomgeving. Dit bewustzijn ontwaakt bij de integrale aanpak die noodzakelijk is voor het aangaan van de uitdagingen van de komende decennia. Tegelijkertijd dringt het besef door dat we te weinig en ...

Integrale Leidingen Tunnel Zuidas: onbeheer(s)baar?

“Blije passanten, blije kabelaars” kopt het Parool in 2018 over de Integrale Leidingen Tunnel onder de Amsterdamse Zuidas. Doordat kabels en leidingen in één tunnel zijn gebundeld, zijn graafwerkzaamheden voor onderhoud of aanleg van nieuwe ...

De ondergrond terug op de ruimtelijke agenda

De aandacht voor de ondergrond was het afgelopen decennium tanende in ruimtelijke planning. Grootschalige milieuoperaties uit de jaren tachtig en negentig waren afgerond. Nieuw beleid was niet meer nodig. Bodemprofessionals zochten hun heil in ...

Beoordeling van duurzame ontwerpkeuzes

De inrichting van wijken is bepalend voor de energiezuinigheid ervan. Dat vraagt om een nieuwe kijk op het ontwerpen van gebieden waarbij de ruimtelijke structuur, inpassing van groen en duurzaam gedrag van de bewoners samenkomen. De impact van ...

Ruimtelijke ontwikkeling bij ondergrondse ingrepen

Grote opgaven zoals de energietransitie, klimaatverandering en verstedelijking vragen om ruimte in de ondergrond, bijvoorbeeld om bodemenergie te winnen, CO2 op te slaan of voor het aanleggen van warmtenetten. Deze ondergrondse ingrepen hebben ...

Zoek