Rotterdam profileert zich al geruime tijd als dé stad op het gebied van waterveiligheid en klimaatadaptatie. Wie inspiratie wilt opdoen over de aanpak in Rotterdam, kan terecht in de uitgave Weer verandert alles van Rotterdams WeerWoord en nai010. Dit boek verkent “wat klimaatverandering betekent voor de toekomst Rotterdam” (p.4). Tevens is het “een uitnodiging en een handvat van Rotterdamse klimaatwerkers om in gesprek te gaan over onze toekomstbestendige stad” (idem).
Het boek identificeert vijf soorten stedelijke gebieden met eigen uitdagingen, en ontwikkelt voor elk gebied toekomstperspectieven. De vijf stedelijke gebieden vormen het hart van het boek, met veel beeldmateriaal (foto’s, kaarten) om de problematiek te tonen en inspiratie te bieden. Het gaat om het hoogstedelijke (centrum)gebied, de oude stadswijken, naoorlogse wijken in buitendijks gebied, en nieuwe woonwijken in de diepe polders. De inleidende hoofdstukken behandelen de geschiedenis van Rotterdam en positioneert klimaatproblematiek in bredere zin.
De redactie van Weer verandert alles is in handen van André Rodenburg en Vera Konings. Zij zijn verbonden aan het Rotterdams WeerWoord, het programma van de gemeente Rotterdam, waterschappen en drinkwaterbedrijf Evides op het gebied van klimaatadaptatie. Dit programma is ook de financier van het boek. In het boek zijn verder bijdragen te vinden van watergezant Henk Ovink, Rijksbouwmeester Francesco Veenstra en stakeholders zoals het Havenbedrijf Rotterdam, verzekeraars en woningcorporaties.
Weer verandert alles richt zich op ‘stadmakers’ (in het boek ook aangeduid als ‘klimaatmakers’) en maakt de klimaatproblematiek nadrukkelijk een ruimtelijk vraagstuk. In Rotterdam werd al vroeg de verbinding tussen waterbeheer en ruimtelijke ontwikkeling gelegd, zoals met de tentoonstelling The Flood tijdens de Internationale Architectuurbiënnale Rotterdam in 2005. Dat het boek werd gepresenteerd op het Rotterdamse Stadsmakerscongres 2022 mag daarom geen verrassing heten. Ook voor ‘stadmakers’ buiten Rotterdam biedt het boek veel inspiratie en handelingsperspectief om steden klimaatbestendig in te richten. Een veelvoud aan perspectieven (civiele techniek, stedebouw, planologie, economie, ecologie) komt aan het woord, waardoor het boek voor een breed publiek aantrekkelijk is.
De kracht van het boek is dat de auteurs al decennia dicht op de bal zitten en daardoor als geen ander hun ervaringen kunnen delen. Voor elk type stedelijk weefsel worden inspirerende handreikingen gedaan, die zo kunnen worden overgenomen door andere steden. Reflecties, en vergelijkingen met plekken elders, ontbreken grotendeels. De politiek-bestuurlijke kant wordt minder behandeld, terwijl dit een belangrijke pijler van het succes is. Het boek echoot het succesverhaal van ‘waterstad Rotterdam’ zonder veel kritische kanttekeningen.
Ondanks het succes onderstreept het boek dat achterover leunen niet aan de orde is, ook niet in Rotterdam. De auteurs beargumenteren dat we gezamenlijk moeten blijven sleutelen aan de stad gegeven de groeiende klimaatproblematiek. Daarmee is het boek ook een oproep aan de stad: help ons (als lokale overheid) en “verander mee” (p.184). De aantrekkelijke perspectieven bieden veel aanknopingspunten en concrete implementatiestappen om “mee te veranderen”.
Als universitair docent planologie verzorgt Jannes (j.j.willems@uva.nl) onderwijs in de bachelors Sociale Geografie & Planologie en Future Planet Studies.
Centraal in zijn onderzoek staat de rol die infrastructuur- en waterbeheerders spelen in ruimtelijke transformaties. Jannes onderzoekt bijvoorbeeld hoe stedelijke waterbeheerders nieuwe blauwgroene infrastructuren realiseren om de stad klimaatbestendig te maken, en welke nieuwe samenwerkingen beheerders hiervoor opzetten met bedrijven, bewoners en andere organisaties. Daarnaast onderzoekt hij hoe de renovatie en vervanging van verouderde infrastructuur kan worden gecombineerd met andere ruimtelijke vraagstukken.
Eerder was Jannes werkzaam aan de Erasmus Universiteit als postdoc (afdeling Bestuurskunde). Hij promoveerde in 2018 aan de Rijksuniversiteit Groningen.
0 reacties