Artikelen

Hitteadaptatie via gebouw, gebied én gezondheid

Hitteadaptatie via gebouw, gebied én gezondheid

Bijna de helft van de Nederlanders vindt matig of slecht verkoeling in hun woning, tuin of buurt. De armste wijken blijken de warmste wijken, levensloopbestendige woningen zijn niet beter bestand tegen hitte dan andere woningen en ook in niet-verstedelijkte gebieden is er veel hittestress. Dat zijn enkele opvallende uitkomsten van een omvangrijk GGD-onderzoek naar de beleving van hitte in en om de woning. Om hittestress en gezondheidsschade door hitte te voorkomen moeten we maatregelen binnen de domeinen gezondheid, gebouw en gebied gaan combineren.  Hitte in de gebouwde omgeving is al ...
Waarde met erfgoed in de ruimtelijke ontwikkeling

Waarde met erfgoed in de ruimtelijke ontwikkeling

“Erfgoed, of cultureel erfgoed, is datgene wat men van de voorouders erft. Het is de nalatenschap van het verleden, waarmee we leven in het heden. Cultureel erfgoed draagt bij aan de identiteit van een samenleving. Veel mensen waarderen het erfgoed in hun (directe) omgeving en de maatschappij geeft het graag door aan toekomstige generaties.” Dit is wat we schreven in het inleidende artikel van deze reeks. Aansluitend hebben verschillende auteurs hierover hun licht laten schijnen, in relatie tot ruimtelijke ontwikkelingsprojecten. In dit afsluitende artikel staan we stil bij datgene wat ...
Provincie Noord-Holland enthousiasmeert gemeenten en bewoners voor archeologie

Provincie Noord-Holland enthousiasmeert gemeenten en bewoners voor archeologie

Archeologie kan mensen verbinden. Kennis van historische waarden zorgt voor betrokkenheid van bewoners bij hun leefomgeving. Provincies kunnen hun taken op het gebied van archeologie op verschillende manieren uitvoeren. Provincie Noord-Holland zet vol in op informeren en inspireren van gemeenten en enthousiasmeren van álle inwoners. Het Steunpunt Monumenten & Archeologie en Archeologiemuseum Huis van Hilde spelen hierbij een centrale rol. Belangrijke vraag daarbij is wanneer archeologie écht toegankelijk is voor het publiek. De belangrijkste verantwoordelijkheden voor het verankeren ...
Hoe de platformeconomie de publieke ruimten infiltreert

Hoe de platformeconomie de publieke ruimten infiltreert

Commercieel gebruik van de publieke ruimte leidt tot semi-publieke ruimte, denk aan straatmarkten en winkelstraten. Waardevolle plekken in de stad die van betekenis zijn voor de stedelijke dynamiek. Zo laat Arnold Reijndorp in zijn column zien dat een groentekraam op de hoek van de straat bijdraagt aan een vitale gemeenschap. Maar wat dragen flitsbezorgers en dark stores bij aan wijken en buurten? Deze snelle bezorgkoeriers hebben niet alleen impact op onze consumptiegewoonten maar ook op de publieke ruimte. Naast de discussie over deze ontwikkelingen is ook een daadkrachtiger bestuur en ...
Het Faroverdrag: wat moeten we zoal ontwerpen?

Het Faroverdrag: wat moeten we zoal ontwerpen?

Binnenkort kan geen erfgoedprofessional nog om het Faro- verdrag - het Europese kaderverdrag inzake de waarde van cultureel erfgoed voor de samenleving - heen. Dit verdrag benadrukt de maatschappelijke waarde van erfgoed en wil burgers hieraan laten meedoen. In gebiedstransformaties wordt hiermee geëxperimenteerd. Dit artikel schetst hoe dit in de veranderingen in de erfgoedwereld past en hoe hiermee is gewerkt in de Zuiderwaterlinie, één van oudste en meest gebruikte waterlinies van Nederland. Maatschappelijke waarden - dus niet alleen de waarde van fysieke erfgoed - staan centraal ...
Giflandschappen vertellen een verhaal

Giflandschappen vertellen een verhaal

Bij het thema ‘Erfgoed’ denk je niet direct aan bodemverontreiniging. Na het lezen van dit artikel wellicht wel? De afgelopen decennia zijn veel van deze verontreinigingen gesaneerd, maar voor een belangrijk deel ook nog aanwezig in en onder het landschap.  Deze ‘giflandschappen’ vertellen vaak een bijzonder verhaal over de geschiedenis van een gebied. Deze historie is recent vastgelegd in een boekwerk met foto’s van toen en nu: Giflandschap revisited. In dit artikel het verhaal hierachter. Giflandschap: het boek Door met name industriële ontwikkelingen is Nederland op veel plekken ...
Erfgoed als wapen tegen klimaatverandering

Erfgoed als wapen tegen klimaatverandering

Klimaatverandering zorgt voor toenemende weersextremen. In een laaglandgebied als Nederland zijn de gevolgen van deze extremen goed voelbaar. Deze impact wordt in toenemende mate onderzocht, ook in het erfgoedveld. Wat is bijvoorbeeld de invloed van klimaatverandering op het gebruik en behoud van ons erfgoed? Maar juist omgedraaid: wat kan erfgoed ons leren over klimaatadaptatie en ruimtelijke ordening? Rowin van Lanen en Menne Kosian laten dit aan de hand van het Historisch Geografisch Informatie Systeem zien. In deze bijdrage wordt gekeken naar hoe erfgoed rondom waterbeheer in ...
Het warenhuis als publieke interieur

Het warenhuis als publieke interieur

Voor meer dan een eeuw werd het gebruik van Nederlandse binnensteden getypeerd door winkelend publiek, nu liggen dezelfde winkelstraten er soms verlaten bij. Toen op 31 december 2015 de Nederlandse warenhuisketen Vroom & Dreesmann (V&D) failliet ging, werd ineens maar liefst 354.000m2 aan binnenruimte niet meer publiek toegankelijk. Hoewel het verdwijnen van fysieke winkels economisch gezien geen probleem hoeft te zijn, heeft het verdwijnen van publiek toegankelijke binnenruimte in binnensteden wel degelijk gevolgen voor het stedelijk weefsel. Het is noodzakelijk dat we op zoek ...
De Omgevingswet: kansen voor erfgoed


De Omgevingswet: kansen voor erfgoed


Erfgoed betrekken bij ruimtelijke ontwikkelingen leidt tot hogere omgevingskwaliteit. Andersom biedt erfgoed kansen voor het betrekken van mensen bij de samenleving. Dat stelt Agnes de Boer, adviseur op het gebied van erfgoed. De Omgevingswet, die op 1 januari 2024 in werking treedt, biedt hiervoor mogelijkheden. Of de Omgevingswet daadwerkelijk iets kan betekenen voor de inzet van erfgoed, hangt af van de wil en inzet van betrokkenen, waaronder de erfgoedsector zelf. Dit artikel geeft hiervoor handvatten. De Omgevingswet Het doel van de Omgevingswet is zorgen voor een veilige en ...
Archeologie als olie in de projectmachine

Archeologie als olie in de projectmachine

Archeologie kan een project hinderen of juist ondersteunen. In het eerste geval is het zand in de motor, in het tweede geval olie in de machine. Door archeologie vroegtijdig en op een integrale manier in een project te betrekken, kan archeologie positief bijdragen aan de communicatie over een project en de weerstand voor een initiatief verminderen. Zorgvuldige omgang met archeologische waarden voorkomt stagnatie en versterkt het draagvlak voor het project. Bij het dijkversterkingsproject van de Markermeerdijken is vanaf het begin van de planfase archeologie als conditionerend aspect ...