Stadhubs vragen om regionale publiek-private samenwerking

De gemeentelijke autoluwe mobiliteitsplannen staan vol ambities om de logistiek in de binnensteden en woonwijken slim en schoon te maken; minder voertuigen, circulair, kleiner, veiliger en uitstootvrij. Als ik dan in de omgevingsvisies of bedrijvenstrategieën kijk dan constateer ik dat de gemeenten vervolgens geen ruimte maken voor stadslogistieke bedrijven; wonen eerst! Een van de G40 gemeenten schreef: “dat moet de ‘markt’ zelf maar regelen”. Dat is kortzichtig en onverstandig.

Gemeenten moeten serieus ruimte maken voor bedrijven die producten en diensten leveren voor de stad. Het liefst in de vorm van Stadshubs. Dit zijn bedrijventerreinen aan de rand van de stad waar goederen van verschillende leveranciers worden gebundeld, voordat ze de binnenstad in worden gebracht. Denk dan aan mobiliteitsdiensten, bouwlogistieke bedrijven en bedrijven die zich bezighouden met het leveren en produceren van voedsel. Deze stadshubs rond de steden zijn van groot belang en kunnen interessante ecosystemen worden waarin bedrijven, overheid en onderzoekers nieuwe bedrijfsmodellen ontwikkelen en die in de praktijk van de stad testen en verbeteren. Wie wil dat nu niet?

Wat veel publieke bestuurders lijken te vergeten is dat stadshubs ontwikkeld worden door private investeerders als Sommerset, De Pauw, Prologis, Goodman en Urban Industrial. Zij realiseren en verhuren hun logistiek vastgoed aan de bedrijven die de stad in rijden. Bij hun investeringen kijken ze twintig tot veertig jaar vooruit. Zij ontwikkelen vanuit een Europees perspectief op de ontwikkeling van stadshubs. Alleen al in de Amsterdamse regio wordt de komende tien jaar bijna één miljard geïnvesteerd in stadshubs. De ontwikkelaar zit zelden aan wensdenkende participatietafels. Voor hun biedt een vierjarig coalitieakkoord met nieuwe plannen voor mobiliteit en bedrijventerrein onvoldoende toekomstperspectief. Dat is veel te korte termijn.

Je hebt professionele ontwikkelaars nodig die het lef hebben om samen met gemeenten een stadshub grootschalig en van de grond af aan te ontwikkelen. Daarbij gaat het om meer dan alleen het bieden van vierkante meters. Het gaat ook om een goede arbeidsmarkt, slim verkeersmanagement en de beschikbaarheid van energie. Dat kan alleen maar in een regionale publiek-private samenwerking en vanuit een lange termijn perspectief. Je hebt elkaar nodig.
Cruciaal voor succesvolle stadshubs is parkmanagement. Zullen de ontwikkelaars er daadwerkelijk in slagen om een community te creëren van bedrijven die bij elkaar passen en samen capaciteiten, mensen, voertuigen en data gaan delen?

Als lokale bestuurders moet je streven naar regionale publiek-private samenwerking met ontwikkelaars anders komen de noodzakelijke stadshubs er niet en wordt de stadslogistiek nooit schoon en gezond. Die gemeente die het alleen aan de markt wil overlaten steekt zijn kop in het zand . De eerste stap die je kan zetten is ze eens uit te nodigen bij de wethouder economische zaken voor een kop koffie en een goed gesprek.

Logistiek (foto: Marcin Jozwiak via Unsplash)

Author profile

Walther Ploos van Amstel

Walther is bedrijfseconoom en lector Citylogistiek aan de Hogeschool van Amsterdam

Dr Walther Ploos van Amstel, HvA Faculteit Techniek is sinds september 2014 lector Citylogistiek aan Hogeschool van Amsterdam.
Hij was hoogleraar logistiek aan de Nederlandse Defensie Academie in Breda en Den Helder van 2002 tot en met 2009. Hij was meer dan 25 jaar werkzaam als organisatie-adviseur op het gebied van logistiek, supply chain management en internationale distributie. Hij richt zich op logistieke procesinnovaties, samenwerking in logistieke ketens en netwerken, servicelogistiek, duurzame logistiek, ketenregie en zero emissie stadslogistiek.

Walther is lid van de stuurgroep van de Green Deal Logistiek in de Bouw en de Green Deal Zero Emissie stadslogistiek en ambassadeur van de PraktijkProef Amsterdam (verkeersmanagement).